การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานจีนสำหรับเด็ก จากหนังสือ “100เรื่องนิทานจีน สำหรับเด็ก” ของอี้หมิง (เมชฌ สอดส่องกฤษ ) แปล

ชื่อสารนิพนธ์ภาษาจีน         :   魏清教授翻译佚名的《中国童话百编》篇名的译法研究

ชื่อสารนิพนธ์ภาษาไทย       : การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานจีนสำหรับเด็ก จากหนังสือ “100เรื่อง  นิทานจีน  สำหรับเด็ก” ของอี้หมิง (เมชฌ สอดส่องกฤษ ) แปล  

ชื่อสารนิพนธ์ภาษาอังกฤษ : An analysis of the method of Children tale’s title translation from  100 Chinese tale for Children by Mecho Sodsongkrit

ชื่อผู้เขียน                              :  นางสาวจุฑามาศ  จันครา     5214400677

อาจารย์ที่ปรึกษา                   :  อาจารย์วกุล นิมิตโสภณ

อาจารย์เจ้าของภาษา          :   张迎春老师

บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง     : การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานจีนสำหรับเด็ก จากหนังสือ “100เรื่องนิทานจีน  สำหรับเด็ก” ของอี้หมิง (เมชฌ สอดส่องกฤษ ) แปล     

คำสำคัญ   : ประเทศจีน    นิทานจีนสำหรับเด็ก   นิทานจีนแปลไทย    ชื่อนิทานจีน    กลวิธีการแปล

           สารนิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานจีน จากหนังสือ “100เรื่องนิทานจีนสำหรับเด็ก” ของอี้หมิง แปลโดย เมชฌ สอดส่องกฤษ โดยการศึกษาความหมายของชื่อนิทานภาษาจีนและความหมายชื่อนิทานภาษาไทย แล้วนำมาวิเคราะห์และอธิบายกลวิธีที่ใช้ในการแปลชื่อนิทานภาษาจีนเป็นภาษาไทย

           ผลจากการวิจัยพบว่า กลวิธีที่ใช้ในการแปลชื่อนิทานภาษาจีนเป็นภาษาไทย มี 4กลวิธี คือ (1) กลวิธีการแปลแบบตรงตัว คือ กลวิธีที่การแปลที่พยายามรักษาความหมายเดิมของต้นฉบับไว้ อาจมีการเปลี่ยนแปลงรูปประโยค คำ หรือกลุ่มวลีของต้นฉบับ แต่ความหมายที่แปลออกมายังคงเหมือนเดิมหรือเป็นไปในทิศทางเดียวกันกับความหมายที่ต้นฉบับต้องการจะสื่อออกมา (2) กลวิธีการแปลแบบตัดความ ใช้เพื่อตัดคำบางคำที่เยิ่นเย่อ และไม่จำเป็นออกไป เพื่อให้ประโยคกระชับขึ้น และถึงแม้จะตัดคำบางคำที่ไม่จำเป็นออกไป แต่ก็ยังคงความหมายเดิมอยู่ (3) กลวิธีการแปลแบบเสริมความ โดยจะมีการเพิ่มคำ หรือประโยคเข้าไปในการแปล เพื่อให้รายระเอียดของการแปลชัดเจนขึ้น โดยยังคงความหมายที่ใกล้เคียงกับต้นฉบับอยู่ (4) กลวิธีการแปลแบบอิสระหรือแบบเสรี เป็นการแปลที่มีการเรียงลำดับ ความคิด หรือประโยค ที่ต่างจากต้นฉบับโดยสิ้นเชิง มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ง่าย โดยการจับเอาความคิดหลักของต้นฉบับมาปรับแต่งใหม่ หรือเพิ่มขยายข้อความเข้าไป ผลงานที่แปลออกมามักจะใช้ภาษาที่เป็นธรรมชาติ อ่านเข้าใจง่าย แต่การสื่อความหมายต่างจากต้นฉบับ

             ผลการวิจัยดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า กลวิธีการแปลที่ใช้ในการแปลชื่อนิทานภาษาจีนเป็นภาษาไทย มี 4 กลวิธี หลัก ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้กลวิธีการแปลแบบตรงตัวมากที่สุด รองลงมา คือ กลวิธีการแปลแบบตัดความ กลวิธีการแปลแบบเสริมความ และกลวิธีการแปลแบบอิสระหรือแบบเสรีตามลำดับ นอกจากนี้ยังพบว่าชื่อนิทานจีนบางชื่อยังสามารถใช้กลวิธีในการแปลได้มากกว่าหนึ่งกลวิธีด้วย ประเภทนิทานหลักๆ ได้แก่  นิทานเกี่ยวกับสัตว์  นิทานเกี่ยวกับพืช  นิทานเกี่ยวกับสิ่งของ  นิทานเกี่ยวกับสถานที่  นิทานเกี่ยวกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ

中文摘要

题目     ∶魏清教授翻译佚名的《中国童话百编》篇名的译法研究。

关键词∶中国      童话故事      篇名      泰文译法     译法

          童话故事正日渐得到人们的普遍关注，除了母语的故事之外，人们还对其他国家的故事感兴趣。本文的目的是针对魏清教授翻译的《中国童话百编》中的100篇童话的译名进行研究，主要是对以下两方面进行分析∶翻译的发展﹑译名的类型及译法。

         研究发现该书中中国童话篇名的泰文译法有四类:

一﹑直译法 : 将汉语意思用来语逐句翻译出来，可能改变原版语言的句子形式和用词，但翻译后的意义跟原版语言的意义属于同一个方向 ；

二﹑消减译法: 为了使句子简单明了，翻译时减掉某些词语，但意义仍然是相同的；

三﹑加译法:  为了使读者容易理解，可以在翻译过程中加词或句子，其意义仍然相同；

四﹑自由译法:为了使读者更容易理解原版的观点，遣词造句，可能与原版完全不同，语言也是自由运用，但所要表达的观点与原版是一致的。

          其中，使最多的翻译法是直译法，其次是消减法﹑加译法和自由译法。还有一些篇名是综合使用多种译法。译名的类型主要有: 动物故事﹑ 植物故事﹑ 材料故事﹑地点故事﹑自然现象故事。

สรุปผล  ปัญหาอุปสรรคและข้อเสนอแนะผลการวิจัย

研究成果，研究的障碍及提议

ผลการวิจัยที่ผ่านมาตลอดระยะเวลาการทำวิจัยเรื่อง การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานจีนสำหรับเด็ก จากหนังสือ “100เรื่องนิทานจีน  สำหรับเด็ก” ของอี้หมิง (เมชฌ สอดส่องกฤษ ) แปล เพื่อที่จะนำไปศึกษา ถึงกลวิธีการแปล และใช้ประกอบการเรียนการสอนภาษาจีน ซึ่งจะแยกออกเป็นการสรุปผลการวิจัย  ปัญหาและอุปสรรค  และข้อเสนอแนะ ดังนี้

5.1 สรุปผลการศึกษา （研究成果）

          การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานภาษาจีนเป็นภาษาไทย จากหนังสือ 100 เรื่องนิทานจีนสำหรับเด็ก ของ อี้หมิง แปลโดยเมชฌ สอดส่องกฤษ รวมทั้งหมด100 เรื่อง จากการวิเคราะห์ความหมายและกลวิธีการแปลชื่อนิทานภาษาจีนที่แปลเป็นภาษาไทยสามารถแบ่งกลุ่มกลวิธีการแปลชื่อนิทานภาษาจีนเป็นภาษาไทย ได้ 4 กลุ่ม ซึ่งประกอบไปด้วย 1.) กลวิธีการแปลแบบตรงตัว 2.) กลวิธีการแปลแบบตัดความ 3.) กลวิธีการแปลแบบเสริมความ 4.) กลวิธีการแปลแบบอิสระหรือแบบเสรี ดั่งจะสรุปได้ตามลำดับดังต่อไปนี้

5.1.1 กลวิธีการแปลแบบตรงตัว （直译法）

       เป็นการแปลจากภาษาจีนเป็นภาษาไทยให้ตรงตัวตามต้นฉบับมากที่สุด อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างและรูปแบบประโยค แต่ยังคงให้ความหมายเดิมไว้ ซึ่งเป็นกลวิธีการแปลที่นิยมใช้มากที่สุด ส่วนมากจะใช้แปลชื่อนิทานที่มีโครงสร้างประโยคที่ไม่ซับซ้อน อ่านแล้วเข้าใจได้ง่าย เช่น

要你赔 (แกต้องชดใช้),野猫买了大冰箱 (แมวป่าซื้อตู้เย็นใหม่),鞋子舞会 (งานระบำรองเท้า) ซึ่งนิทานที่ใช้กลวิธีการแปลแบบตรงตัว มีทั้งสิ้นจำนวน 91 เรื่อง

5.1.2 กลวิธีการแปลแบบตัดความ（消减译法）

         ใช้เพื่อตัดคำบางคำที่เยิ่นเย่อ และไม่จำเป็นออกไป เพื่อให้ประโยคกระชับขึ้น และถึงแม้จะตัดคำบางคำที่ไม่จำเป็นออกไป แต่ก็ยังคงความหมายเดิมอยู่  เช่น 长着蓝翅膀的老师 (คุณครูมีปีกสีน้ำเงิน),

偷白菜的角羊 (แกะขโมยผักกาด),施放烟幕的小乌贼 (ม่านดำของหมึกน้อย) ซึ่งนิทานจีนที่ใช้กลวิธีการแปลแบบตัดความ มีทั้งสิ้นจำนวน 5 เรื่อง   

5.1.3 กลวิธีการแปลแบบเสริมความ（加译法）

        โดยจะมีการเพิ่มคำหรือประโยคเข้าไปในการแปล เพื่อให้รายละเอียดของการแปลชื่อนิทานชัดเจนขึ้น และยังมีความหมายที่ใกล้เคียงกับต้นฉบับเดิมอยู่  เช่น 鱼猫 (แมวขโมยปลา),

火鸡先生和鹅太太 (คุณชายไก่งวงคอแดงกับคุณนายห่านคอยาว),小鲤鱼哭哭笑笑 (ปลาคาร์ปน้อยร้องไห้ฮือๆหัวเราะหุๆ) ซึ่งนิทานที่ใช้กลวิธีการแปลแบบเสริมความมีทั้งสิ้นจำนวน 3 เรื่อง

5.1.4 กลวิธีการแปลแบบอิสระหรือแบบเสรี（自由译法）

         เป็นการแปลที่มีการเรียงลำดับความคิด หรือประโยค ที่ต่างจากต้นฉบับโดยสิ้นเชิง มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ง่าย โดยการจับเอาความคิดหลักๆของต้นฉบับมาปรับแต่งใหม่ เช่นการตัดทอนหรือเพิ่มขยายขอความเข้าไป ผลงานที่แปลออกมามักจะใช้ภาษาที่เป็นธรรมชาติ  อ่านเข้าใจง่ายแต่การสื่อความหมายต่างจากต้นฉบับเลยทีเดียว เช่น 小卡米 (เจ้าข้าวเม่าจอมขี้ขลาด) ซึ่งนิทานที่ใช้กลวิธีการแปลแบบอิสระหรือแบบเสรีมีจำนวน 1 เรื่อง

5.2 ปัญหาและอุปสรรค（研究阻碍）

5.2.1 ปัญหาในการวิเคราะห์ข้อมูล เนื่องจากการแปลชื่อนิทานบางเรื่องสามารถใช้กลวิธีในการแปลได้มากกว่าหนึ่งกลวิธี ทำให้เกิดความยุ่งยากในการแยกรายชื่อนิทานไว้ตามกลุ่มกลวิธีต่างๆ เช่น 熊猫眼镜店(ร้านแว่นแพนด้า) ซึ่งเป็นได้ทั้งการใช้กลวิธีการแปลแบบตรงตัวและกลวิธีการแปลแบบตัดความ ซึ่งถ้าแปลตามรูปประโยคจะแปลว่า “ร้านแว่นตาแพนด้า” แต่ในกรณีนี้มีการละคำว่า “ตา” ออกไป แต่ความหมายก็ยังคงเดิม เพราะแว่นในที่นี้ หมายถึงแว่นตานั่นเอง

5.3 ข้อเสนอแนะ （提议建议）

             การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการแปลชื่อนิทานภาษาจีนมาเป็นภาษาไทย โดยศึกษาจากหนังสือ 100 เรื่องนิทานจีนสำหรับเด็ก ของ อี้หมิง แปลโดยเมชฌ สอดส่องกฤษ แปล รวมทั้งหมด100 เรื่อง ผู้วิจัยเห็นว่ายังมีหัวข้ออื่นๆที่จะศึกษาดังต่อไปนี้

5.3.1 การวิเคราะห์โครงสร้างภาษาของการตั้งชื่อนิทานจีน

5.3.2 การศึกษาเปรียบเทียบกลวิธีการแปลชื่อนิทานภาษาจีนและชื่อนิทานภาษาไทย

5.3.3 การศึกษาวิเคราะห์กลวิธีการตั้งชื่อนิทานไทยเป็นจีน