การศึกษาวิเคราะห์เครื่องเซ่นไหว้ของชาวไทยเชื้อสายจีน : 泰国华裔节日祭品研究

ชื่อสารนิพนธ์              :   การศึกษาวิเคราะห์เครื่องเซ่นไหว้ของชาวไทยเชื้อสายจีน

Research Name        :   A study implication offerings of Thai - Chinese people

题目            : 泰国华裔节日祭品研究

อาจารย์ที่ปรึกษา :   อาจารย์ประภาพร ศศิประภา

ชื่อผู้นิพนธ์                :   นางสาวอมรรัตน์ สายคูณ

รหัสประจำตัวนักศึกษา   :   5414401546

 

..............................................................................................

 

 

บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง : การศึกษาวิเคราะห์เครื่องเซ่นไหว้ของชาวไทยเชื้อสายจีน

คำสำคัญ : การไหว้เจ้า เครื่องเซ่นไหว้  ความเชื่อ เทศกาล ชาวไทยเชื้อสายจีน 

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์ความหมายโดยนัยของเครื่องเซ่นไหว้ของชาวไทยเชื้อสายจีน โดยรวบรวมจำนวนเครื่องเซ่นไหว้ทั้งหมด 112 รายการ ซึ่งเป็นที่นิยมนำมาประกอบพิธีไหว้ใน 8 เทศกาลสำคัญของจีน ได้แก่ เทศกาลตรุษจีน เทศกาลหยวนเซียว เทศกาลเช็งเม้ง เทศกาลตวนอู่ เทศกาลสารทจีน เทศกาลไหว้พระจันทร์ เทศกาลกินเจ และเทศกาลไหว้ขนมอี๋ อีกทั้งยังได้ศึกษาถึงความเชื่อในการไหว้เจ้าของชาวไทยเชื้อสายจีนที่ได้สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ

          ผลการวิจัยพบว่า การจำแนกประเภทเครื่องเซ่นไหว้ที่ชาวไทยเชื้อสายจีนนิยมใช้ สามารถแบ่งได้ 8 ประเภท ได้แก่ ประเภทของหวาน จำนวน 25 รายการ ประเภทอาหารคาว มีจำนวน 19 รายการ ประเภทผลไม้ จำนวน 16 รายการ ประเภทกระดาษไหว้เจ้า จำนวน 16 รายการ ประเภทผัก จำนวน 12 รายการ ประเภทเนื้อสัตว์ จำนวน 11 รายการ ประเภทของแห้ง จำนวน 10 รายการ และประเภทเครื่องดื่ม จำนวน 3 รายการเท่านั้น นอกจากวิจัยเรื่องนี้ยังพบว่า ความหมายโดยนัยของเครื่องเซ่นไหว้ มีทั้งหมด 6 ลักษณะดังนี้ ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับรูปลักษณ์ มี 46 รายการ คิดเป็นร้อยละ 41 ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับการพ้องเสียงกับคำมงคล มี 30 รายการ คิดเป็นร้อยละ 27 ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อ มี 29 รายการ คิดเป็นร้อยละ 26 ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับการพ้องเสียงกับคำมงคล และรูปลักษณ์ มี 4 รายการ คิดเป็นร้อยละ 4 ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับการพ้องเสียงกับคำมงคล และความเชื่อ มี 2 รายการ คิดเป็นร้อยละ 2 และลักษณะที่น้อยที่สุดคือ ลักษณะความหมายโดยนัยที่เกี่ยวข้องกับรูปลักษณ์ และความเชื่อ มีเพียง 1 รายการ คิดเป็นร้อยละ 1 เท่านั้น ซึ่งชาวไทยเชื้อสายจีนมีความเชื่อที่ได้รับการสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ โดยเชื่อว่า การไหว้เจ้าจะส่งผลให้เกิดความเป็นสิริมงคล

         จากผลการวิจัย พบว่า เครื่องเซ่นไหว้ที่ชาวไทยเชื้อสายจีนนิยมนำมาประกอบพิธีไหว้เจ้า สามารถสื่อความหมายโดยนัยได้ตามลักษณะ จากความเชื่อที่ได้สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ และความเชื่อที่ประยุกต์ขึ้นใหม่ตามยุคสมัย นอกจากนี้ยังสะท้อนให้เห็นการสืบทอดวัฒนธรรมการไหว้เจ้าของลูกหลานชาวจีน โดยงานวิจัยนี้ยังสามารถใช้เป็นแนวทางในการเรียนการสอนด้านวัฒนธรรมจีนได้อีกด้วย

..............................................................................................

摘要

题目 ：泰国华裔节日祭品研究

关键词 ：朝拜、祭品、信仰、节日、泰国华裔

      本论文的研究目的是通过研究泰国华裔节日祭品的含义，收集研究祭品共有 112 种，这些都是在 8 个重要节日的常用祭品，其中，这8个重要节日包括: 春节、元宵节、清明节、端午节、中元节、中秋节、素食节 和冬节。

      本文收集了泰国华裔在节日朝拜的常用祭品，这些可以分为以下 8 种：甜食（25种）、荤菜（19种）、水果(16种)、金银纸(16种)、蔬菜（12种）、肉类（11种)、干粮(10种)和饮料(3种)。此外，在定义上对祭品进行分类，可以分为以下 6 种: 有关外观 (41%)、有关音义（27%）、有关信仰（26%）、有关音义和外观（4%）、有关音义和信仰(2%)、有关外观和信仰（1%）。泰国华裔的信仰是从祖先那里继承的，就是朝拜可以带来繁荣。

      通过对泰国华裔常用朝拜祭品的研究，可以对泰国华裔的生话习惯思想文化有更深的了解。此外，可以了解华人后裔继承的朝拜文化。这些资料，还对继承文化教学有一定的好处。